In het Mexicaanse Colima, ten noorden van de populaire vakantiebestemming Acapulco, regent het vijf maanden per jaar. Dat is minder dan tien jaar geleden. Daarom hebben Mexicaanse wetenschappers een systeem ontwikkeld om regenwater in de bergen rond Colima op te vangen, te filteren en naar de stad te laten vloeien.

“De bewoners van Colima maken zich steeds meer zorgen over hun toegang tot water,” aldus het magazine OneWorld. “De overheid boort nu op grotere diepte om meer grondwater op te pompen. Iedereen begrijpt echter dat dit niet meer dan een tijdelijke oplossing kan zijn en de verwachting is dat deze watervoorraden over vijftien jaar zijn uitgeput.”

Het Centrum voor Milieubeheer van de Universiteit van Colima is daarom op zoek gegaan naar alternatieven. Fransisco Javier Cárdenas, directeur van het Centrum voor Milieubeheer, benadrukt daarbij dat er veel meer energie moet worden gestoken in de opvang van regenwater. Regenwater is van betere kwaliteit dan grondwater, dat wordt vervuild door landbouwzout en chemicaliën en bovendien pas na toevoeging van chloor drinkbaar is.

Opvang van regenwater hoeft volgens de onderzoekers niet veel te kosten. De universiteit heeft een systeem van waterreservoirs aangelegd in de bergen rondom de Colima. Filters vangen het afval op en het gezuiverde water stroomt naar de stad. Eenmaal bezonken, gaat het water naar een iets lager gelegen tank.

Het gaat om een eenvoudige constructie met een dak van ongeveer 72 vierkante meter waarin zo’n 80.000 liter water kan worden opgevangen. Dit is voldoende voor de bevoorrading van de sanitaire infrastructuur en de bewatering van de groenvoorzieningen op de campus Het water is ook relatief koel en een prima alternatief voor airconditioning.

Volgens de onderzoekers is het systeem ook perfect geschikt voor de watervoorziening elders in de regio. De universiteit kan hier volgens hen een pioniersrol vervullen. De kern van het plan is dat wateropvang een structureel onderdeel wordt van stedelijke ontwikkeling. Straten, daken en andere ruimten in de stad dienen consequent te worden gezien als plekken waar je water kunt opvangen.

Nog tot eind deze maand loopt in het Casino Kursaal in Oostende de tentoonstelling ‘Mare Meum’. Daarbij wordt de geschiedenis behandeld van de Belgische kustlijn door de eeuwen heen, tot en met de impact van het broeikaseffect en de sterk stijgende zeespiegel die daarvan het gevolg is.

In een inleidend luik wordt een historisch overzicht van de ontwikkeling van het kustgebied geschetst. Daarop leidt het huidige kustbeheer van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust, dat valt onder het Vlaams ministerie van mobiliteit en openbare Werken, de bezoeker in in de thematiek van harde (dijken) en zachte (duinen) kustverdediging.

Tenslotte tonen twee verschillende benaderingswijzen een mogelijke integrale aanpak voor de toekomstige uitdagingen waarvoor de zee ons stelt. Het Maritiem Instituut van de Universiteit Gent introduceert een zeegeoriënteerde ruimtelijke planning op het Belgische deel van de Noordzee. De ontwerpers van FLCextended voorspellen een nieuw ruimtelijk scenario voor het kustlandschap van Calais tot de monding van de Schelde.

‘Mare Meum’ toont denkoefeningen over toekomstige ruimtelijke scenario’s voor de Noordzee en de Belgische kust. Alternatieven op de klassieke voorbeelden van een dijk, strand en duin worden naar voor geschoven. De klemtoon ligt op de uitdagingen voor de architectuur, de ruimtelijke planning en de landschapsarchitectuur.

Toegang tot de tentoonstelling is gratis.

België telt naar schatting 50.000 tot 60.000 privé-zwembaden. Dat betekent dat gemiddeld één of tachtig Belgische gezinnen de beschikking heeft over een eigen zwembad. De aankoop kost 4.000 tot 25.000 euro, maar allerhande opties en onderhoud kunnen de kosten meer dan vertienvoudigen.

“De prijs voor een zwembad kan variëren van 4.000 euro voor een degelijk opbouwmodel tot 25.000 euro voor een zwembad in beton van vijf op tien meter,” meldt het online magazine Express.be. “Maar vooral de opties wegen zwaar op het budget. Verwarming, verlichting, een afdekzeil, een zuiveringsinstallatie, een desinfectiesysteem en dergelijke kunnen het budget doen oplopen tot een tienvoud van voonmelde prijzen.”

Opgemerkt wordt dat de prijs van een degelijke filterinstallatie al snel in de buurt kan komen van de aankoopprijs van het zwembad zelf. “Daarnaast zijn er de jaarlijks terugkerende kosten voor waterverbruik, chloor en eventueel gas of stookolie voor de verwarming,” aldus De Tijd. “Voor onderhoudsproducten belopen die van 150 tot 500 euro per jaar. Vooral de verwarmingskosten zijn niet gering. Afhankelijk van de gewenste temperatuur schommelt het jaarlijkse budget hiervoor tussen 1.500 en 2.500 euro.”

Berekend werd dat men voor een zwembad van 25.000 liter water al snel 2.000 tot 3.000 liter stookolie nodig is. “De jaarlijkse kosten stijgen naargelang het zwembad groter wordt. Een bad van acht op vier meter met een gemiddelde diepte van anderhalve meter is nog altijd goed voor 48.000 liter water.”

De Arabische staten zullen de volgende tien jaar ruim honderd miljard dollar moeten investeren in ontzoutingsinstallaties. Alleen op die manier zal de regio volgens analisten de stijgende vraag naar drinkbaar water kunnen opvangen.

Het bedrijf Energy Management Services (EMS) stelt dat de vraag naar zoet water in de Arabische regio jaarlijks met gemiddeld zes procent stijgt. Dat meer dan het dubbele van het wereldgemiddelde. Op dit ogenblik zouden al investeringen voor een waarde van tien miljard dollar zijn gebeurd.

“Maar met een groeiende populatie en de grote economische ontwikkelingen in het Golfgebied, moet vooropgesteld worden dat de regeringen de volgende tien jaar nog ongeveer honderd miljard dollar zullen moeten investeren,” aldus EMS. “De snelle economische groei van Dubai zet de water- en energievoorziening van de regio onder zware druk.”

Tijdens de zomerpieken wordt in Dubai ongeveer 836 miljoen water per dag verbruikt.

De Open Universiteit Nederland start een haalbaarheidsstudie naar de energievoorziening op basis van mijnwater als duurzame energiebron. Dat meldt Insnet, het online netwerk rond duurzaamheid. De universiteit sluit met dit project aan bij het Europese Mijnwaterproject dat gericht is op het ontrekken van mijnwater uit voormalige steenkolenmijnen als alternatieve, duurzame energiebron.

De universiteit laat onderzoeken of het technisch en economisch haalbaar is mijnwater te gebruiken voor het verwarmen en koelen van de gebouwen op de campus aan de Valkenburgerweg in Heerlen. Die is immers gelegen in de nabijheid van de voormalige mijn Oranje Nassau.

De haalbaarheidsstudie is tweeledig. De technische haalbaarheid omvat onder andere het geologisch onderzoeken van de ondergrond naar beschikbare volumes en temperaturen mijnwater van de drie mijnsites van Oranje Nassau. Daarnaast worden de mogelijkheden in kaart gebracht voor aansluiting op de nu in voorbereiding zijnde mijnwaterinfrastructuur voor de locaties Heerlerheide Centrum en Stadspark Oranje Nassau in Heerlen.

Bijzonder aan het project bij de Open Universiteit is dat mijnwater als alternatieve energiebron gebruikt zal worden voor het verwarmen en koelen van bestaande gebouwen. Wanneer de haalbaarheidsstudie positief is, zal de Open Universiteit subsidie aanvragen voor de benodigde infrastructurele investering als gevolg van het toepassen van mijnwater.

Met de haalbaarheidsstudie sluit de Open Universiteit aan bij het grootschalige Europese Mijnwaterproject. Dit Mijnwaterproject wordt gezien als een belangrijk transnationaal voorbeeldproject met belang en uitstraling voor andere voormalige mijnterreinen in Noord-West Europa. Bij dit project zijn vijf partners betrokken: de gemeente Heerlen, de gemeente Midlothian (Schotland), Weller Wonen (Heerlen), Netwerk voor Omgevingskwaliteit (NOK, Gouda) en Building Research Establishment (BRE, Groot-Brittanië).

In Heerlen en Midlothian worden momenteel boringen verricht naar mijnwater voor het verwarmen en koelen van nieuwbouw (woningen, een zorgcomplex, scholen en openbare gebouwen). Het Mijnwaterproject heeft een subsidie van ruim 10 miljoen euro ontvangen in het kader van de INTERREG IIIB-programma van de Europese Unie.

China heeft een kwalijke naam als gigantische milieuvervuiler, maar het land is tegelijkertijd een supermacht van zonne-energie te worden. Dertig tot veertig miljoen Chinese huisgezinnen hebben waterverwarmers met zonnekracht op het dak van hun woningen geplaatst. Voor de volgende jaren wordt op dit vlak nog een explosieve groei verwacht, waardoor China stilaan minder conventionele energie zal verbruiken.

De installaties zorgen ervoor dat op dit ogenblik ruim 200 miljoen warm water hebben om te douchen en hun was en afwas te doen. Er zijn in China ongeveer 3.000 bedrijven actief met de bouw van de waterverwarmers. De topmodellen kosten 160 tot 750 dollar, maar in landelijke gebieden worden vooral standaardtoepassingen gebruikt.

De Chinese zonnekrachtindustrie groeit met twintig tot dertig procent. Tegen 2010 zal de omzet van de sector verdubbeld zijn en daarmee één procent vertegenwoordigen van de Chinese energieconsumptie. De waterverwarmers zullen dan voor een besparing zorgen van 22,5 miljoen ton steenkool per jaar.

De kranten merken op dat buitenlandse supporters van hernieuwbare energie dikwijls versteld staan van het contrast tussen de Chinese vervuiling en de wijd verspreide toepassing van zonnekracht in het land. China telt zelfs weer waterverwarmers met zonnekracht dan de rest van de wereld.

De toegang tot warm water heeft volgens de kranten een grote impact op het alledaagse leven in het landelijke China. “In veel gevallen nam de bevolking in de winterperiode slechts één keer op veertien dagen een bad,” voeren de kranten aan. “Nu wast men zich echter elke dag.”

Veel Chinese regio’s hebben meer dan tweeduizend uur zonneschijn per jaar. Dat is een groot voordeel om efficiënt gebruik te kunnen maken van zonnewarmte. Industriële gebouwen, universiteiten en hotels hebben echter nog niet ingehaakt op het stijgend gebruik van zonnewarmte. Tegen 2020 wil China tien procent van zijn energievoorziening halen uit hernieuwbare energie.

New Orleans zinkt sneller weg dan tot nu toe werd gedacht. Amerikaanse wetenschappers hebben uitgerekend dat sommige delen van de stad met een snelheid van meer dan één inch (2,54 centimeter) per jaar wegzakt. Dat zou volgens hen een verklaring kunnen zijn voor het falen van sommige maatregelen tegen orkanen en zorgt voor meer twijfels over de toekomst van de stad.

De resultaten zijn afkomstig van nieuwe satellietgegevens tijdens de drie jaar voor Katrina over de stad joeg. Uit die cijfers blijkt dat sommige delen van New Orleans vier of vijf keer sneller wegzinken dan de rest van de stad. “Dat kan dodelijk zijn,” merkte geofysicus Tim Dixon van de universiteit van Miami, op. “Ik ben vooral bezorgd om lagere stadsgedeelten. Die gebieden zijn echte muizenvallen en zouden dan best ook niet heropgebouwd worden.”

De oorzaak van het fenomeen moet volgens de onderzoekers gezocht worden bij overontwikkeling, drainages en natuurlijke seismische bewegingen. Tien tot twintig procent van de regio zou tot de gevarenzone behoren. Tot nu toe werd aangenomen dat New Orleans gemiddeld één vijfde van een inch wegzonk.

Wanneer de grond in de betrokken gebieden wegzinkt, verdwijnt volgens wetenschappers en ingenieurs ook de bescherming weg van de waterkering. Zo blijkt het Mississippi River Gulf Outlet, dat meer dan drie decennia geleden werd gebouwd, sindsdien met meer dan drie feet   – nagenoeg één meter – is gedaald. “De bevolking van St. Bernard werd weggevaagd omdat de waterkering te laag was,” aldus de onderzoekers.

“Het fenomeen maakt het land kwetsbaarder en belemmert ook de mogelijkheden om te zoeken waar het land is,” vertelde mede-auteur Roy Dokka, directeur van het Louisiana Spatial Center aan de Louisiana State University. “Dat betekent dat sommige vluchtwegen, ziekenhuizen en opvangcentra verder beneden het zeeniveau lagen dan de reddingsplannen hadden voorzien.”

De Amerikaanse overheid wil de waterkering terug opbouwen tot het niveau voor Katrina, maar dat is volgens de onderzoekers wellicht nog altijd veel te laag. “Een waterkering die zo snel wegzakt, kan niets anders dan een mislukking worden,” merkte Tim Dixon op. Ook Bob Bea, professor bouwkunde aan de Universiteit van Berkeley, benadrukte dat de overheid bij de heropbouwplannen geen rekening heeft gehouden met het snelle wegzakken van de stad.

Het bouwen van betonnen muren heeft volgens Bea in dit geval geen zin. “Ze zinken weg en het is niet gemakkelijk om ze te verhogen,” meende hij. In Californië wordt geëxperimenteerd met lichtere, versterkte muren waarin kunststoffen zijn verwerkt.

Over de oorzaken van het snelle wegzakken van New Orleans zijn Dixon en Dokka het echter niet eens. Volgens Dixon heeft het fenomeen te maken met menselijke activiteiten. Hij verwijst daarbij naar overontwikkeling en een drooglegging van de moerasgronden. “Voor de bevolking dit gebied in de 18de eeuw koloniseerde, lag dit gebied op zeeniveau,” benadrukte hij.

Dokka is echter van oordeel dat de oorzaak moet gezocht worden in natuurlijke seismische bewegingen. Hij is ook van mening dat niet alles verloren is. “Een intelligentere constructie kan het leven van New Orleans verlengen,” stelde hij. “We hebben een pakt gesloten met de duivel door naar hier te verhuizen. Indien we de dingen juist aanpakken, kunnen we het hier nog wel honderd, tweehonderd of driehonderd jaar uithouden.”